“Hikâyelerin İzinde: Kitap, Film ve Seyahat”

     Ortadoğu’nun kadim kültürleri ve semavi dinlerle olan bağı her zaman ilgimi çekmiştir. Fakat bu kitap, özellikle Kuran, İncil ve Tevrat’ın kökenlerini Sümer’e uzanan bir çizgide yeniden düşünmek açısından oldukça çarpıcı bir okuma sundu. Üç büyük dinin temel anlatılarının, çok daha eski bir inanç sisteminin izlerini taşıdığını görmek hem şaşırtıcı hem de zihni açıcıydı. Yazarın en dikkat çekici yanı, yalnızca Sümer tabletlerine dayanarak değil; aynı zamanda İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü Müdürü ve ekibi tarafından hazırlanan açıklamalı Kur’an‑ı Kerim meali ile karşılaştırmalı bir okuma yapması. Böylece mesele, yalnızca arkeolojik bir yorum düzeyinde kalmıyor; dinî metinlerin kendisiyle somut bir bağ kuruyor. Bu yöntem, kitabı akademik anlamda daha güçlü kılıyor. Beni en çok etkileyen örneklerden biri Büyük Tufan (Nuh Tufanı) anlatısıydı. Aynı anlatının hem Sümer kaynaklarında hem Tevrat’ta hem de Kur’an’da yer alması; kültürel aktarımın, or...

    Gılgameş’in Peşinde: İlk Kahramanın İzleri   En eski hikâyeler bazen sanki çocukluğumuzdan beri içimizdeymiş gibi gelir. Toprağın sesine, rüzgârın uğultusuna karışmış bir fısıltı… Muazzez İlmiye Çığ’ın sade ve içten anlatımıyla tekrar okuduğum Gılgameş, bana tam da böyle hissettirdi: Elime yeni almış olsam da sanki hep içimdeymiş…   Dünyanın bilinen ilk yazılı destanı olan Gılgameş, bu kitapta şiirsel dilinden sıyrılıp düzyazıya bürünmüş. O taş tabletlerin sertliğini, insanın kalbine dokunan yumuşak bir sese dönüştürmüş. Eskiden destan hâlini okumuştum; bu defa Muazzez İlmiye Çığ’ın diliyle yeniden karşılaşmak hem tanıdık hem yepyeni bir deneyimdi. Kahramanlık hikâyesi anlatılıyor; ama asıl mesele insan kalbi…   “İnsan, ardında bıraktıklarıyla yaşar.”   Gılgameş ve Enkidu:  İlk Büyük Dostluk   Uruk kralı Gılgameş’in gururuyla başlar hikâye. Doğanın içinden çıkan Enkidu ise tam karşısına dikilir. Ön...